Atrezja zastawki trójdzielnej (AT)

W prawidłowo zbudowanym sercu zastawka trójdzielna otwiera się, umożliwiając przepływ krwi z prawego przedsionka do prawej komory. W przypadku AT zastawka ta jest zarośnięta, co uniemożliwia przepływ krwi. Krew z prawego przedsionka musi przepływać przez otwór owalny (otwór między przedsionkami) do lewego przedsionka, a następnie do lewej komory. Z lewej komory krew jest pompowana do aorty i płuc.

Przyczyny AT nie są do końca poznane. Uważa się, że wada ta może być spowodowana czynnikami genetycznymi lub środowiskowymi, które wpływają na rozwój serca w okresie płodowym.

Objawy AT zwykle pojawiają się wkrótce po urodzeniu. Najczęstsze objawy to:

• sinica (niebieskawe zabarwienie skóry i błon śluzowych)
• duszność
• szybki oddech
• trudności z karmieniem
• zmęczenie
• zimne dłonie i stopy

Rozpoznanie AT opiera się na badaniu fizykalnym, w którym lekarz osłuchuje serce dziecka. Charakterystyczne szmery serca mogą sugerować obecność wady. Potwierdzenie diagnozy wymaga wykonania dodatkowych badań, takich jak:

• Echokardiografia (echo serca): To badanie ultrasonograficzne pozwala na dokładną ocenę budowy i pracy serca oraz przepływu krwi przez naczynia.
• Rentgen klatki piersiowej: Może wykazać powiększenie serca i zmiany w płucach.
• EKG: Badanie elektrokardiograficzne ocenia pracę serca i może wykryć nieprawidłowości rytmu.

Leczenie AT jest złożone i wymaga współpracy wielu specjalistów, w tym kardiochirurgów, kardiologów i neonatologów. Zazwyczaj konieczne jest przeprowadzenie kilku operacji kardiochirurgicznych, które mają na celu poprawę przepływu krwi i dotlenienie organizmu. Wyróżnia się 3-etapowe postępowanie operacyjne:

1. Operacja Norwooda: To pierwsza operacja, która jest wykonywana w pierwszych dniach życia dziecka. Polega na połączeniu tętnicy płucnej z aortą i wytworzeniu tzw. krążenia systemowo-płucnego.
2. Operacja Glenna: To druga operacja, która jest wykonywana około 3-6 miesięcy życia dziecka. Polega na połączeniu żyły głównej górnej z tętnicą płucną, co umożliwia przepływ krwi z górnej części ciała do płuc.
3. Operacja Fontana: To trzecia operacja, która jest wykonywana około 18-24 miesięcy życia dziecka. Polega na połączeniu żyły głównej dolnej z tętnicą płucną, co umożliwia przepływ krwi z dolnej części ciała do płuc.

Rokowanie w przypadku atrezji zastawki trójdzielnej zależy od wielu czynników, takich jak ogólny stan dziecka, obecność innych wad serca i czas, jaki upłynął od rozpoznania do rozpoczęcia leczenia. Wczesne rozpoznanie i leczenie dają jednak szansę na przeżycie i w miarę normalne funkcjonowanie w przyszłości.